Anemometry – szpiedzy zanieczyszczeń

Anemometry, inaczej wiatromierze, to urządzenia, które służą do mierzenia prędkości wiatru lub ogólnie rzecz biorąc – przepływu gazów (albo cieczy). Wykorzystuje się je między innymi w systemach wentylacyjnych czy klimatyzacyjnych, jednym słowem w miejscach, gdzie szybkość krążenia powietrza będzie istotna. Anemometry mierzą objętość przepływającego gazu na jednostkę czasu. Przyrządy te często są dodatkowo wyposażone w termometr czy higrometr.

Wyróżnia się kilka rodzajów anemometrów. Najprostszym z nich jest anemometr łopatkowy (wiatraczkowy), posiada on wiatraczek połączony z urządzeniem liczącym jego obroty. Aby funkcjonował poprawnie, należy ustawić go równolegle do linii wiatru, jest to możliwe dzięki umieszczonemu z tyłu przyrządu ogona. Jest to najtańszy i najszerzej używany typ anemometru, często wykorzystuje się go w badaniach o charakterze ekologicznym. Jest prosty w użyciu, dobrze nadaje się do mierzenia małych prędkości wiatru. Następny rodzaj wiatromierzy to tzw. anemometr cieplno-oporowy, jest on zaopatrzony w elektrycznie ogrzewany drut, który pod wpływem przepływającego powietrza ulega ochłodzeniu. Prędkość wiatru jest wyliczana na podstawie ilości utraconego ciepła. Tego typu przyrządy wykonują pomiary szybko, a brak ruchomych części umożliwia umieszczenie ich blisko podłoża – nawet wśród roślinności. Z tego powodu świetnie sprawdzają się w badaniach mikroklimatów. Bardziej skomplikowanym rodzajem anemometru jest wiatromierz ultradźwiękowy. Wykonuje on pomiar prędkości wiatru na podstawie czasu, w którym fala ponaddźwiękowa dotrze z jednego przetwornika do drugiego. Tego rodzaju urządzeń używa się do mierzenia prędkości gwałtownych i porywistych wiatrów. Ultradźwiękowe anemometry są dosyć drogimi przyrządami. Wiatromierze ciśnieniowe natomiast wykorzystują w pomiarach zasadę tzw. rurki Pitota. Rurka ta jest wypełniona płynem i zgięta pod kątem prostym, zostaje ona podłączona do ciśnieniomierza. Umożliwia to zmierzenia ciśnienia całkowitego – sumy ciśnień dynamicznego i statycznego, z czego następnie wylicza się prędkość przepływającego gazu (wiatru).

Wiatromierze mogą pełnić inną, bardzo istotną dla środowiska, funkcję, mianowicie dzięki ich pomiarom można stwierdzić jak szybko i skąd pochodzą substancje zanieczyszczające unoszące się w powietrzu. W ten sposób po zidentyfikowaniu groźnej dla środowiska lokalizacji, można przyczynić się do zminimalizowania jej wpływu na jakość wdychanego przez nas powietrza.