Niewydolność oddechowa to stan, w którym wymagana jest natychmiastowa pomoc medyczna. Polega ona na zaburzeniu wymiany gazowej w płucach, czyli upośledzeniu pozyskiwania tlenu. Charakteryzuje się ona hipoksemią, a więc znacznym obniżeniem stężenia tlenu we krwi tętniczej, co uniemożliwia dotlenienie tkanek. Niewydolność oddechowa może być objawem wielu chorób m.in. zatorowości płucnej, astma, niewydolność serca czy padaczka oraz urazów głowy, szyi lub klatki piersiowej, może także występować w wyniku zachłyśnięcia. Jako stan zagrażający życiu niewydolność oddechowa wymaga natychmiastowego udrożnienia dróg oddechowych, przeprowadzenia odpowiednich badań laboratoryjnych oraz obrazowych, a także zapewnienia choremu właściwej wentylacji.
Istnieje kilka sposobów na przeprowadzanie tzw. wentylacji medycznej, czyli mechanicznej albo wspomaganej, inaczej zwanej tlenoterapią. Wyróżnia się tlenoterapię czynną oraz bierną. Bierna polega na dostarczeniu pacjentowi tlenu przy pomocy maski tlenowej lub cewnika donosowego (tj. popularnych „wąsów tlenowych”), który pacjent wdycha samodzielnie. Natomiast w przypadku tlenoterapii czynnej wdech jest wymuszany przez wtłoczenie powietrza przy pomocy specjalnych urządzeń, takich jak np. respirator. Z tlenoterapii czynnej korzysta się w trudnych przypadkach, kiedy saturacja pacjenta spada poniżej 92%, często dzieje się tak w przypadku nagłego zatrzymania krążenia, utraty przytomności, zawału, ataku astmy czy podczas ciężkiego przebiegu COVID-19.
Jedną z „korzyści”, którą niesie za sobą pandemia koronawirusa jest spopularyzowanie w polskich szpitalach korzystania z aparatów do wysokoprzepływowej terapii donosowej tlenem High Flow (w skrócie HFNOT), czyli rodzaju urządzeń przeprowadzających czynną tlenoterapię. HFNOT umożliwia stosowanie dużych (do 60 l/min) przepływów gazów oddechowych w kaniulach nosowych, dzięki czemu w drogach oddechowych panuje dodatnie i stałe ciśnienie, oraz dokładne dostosowanie stężenia tlenu. To, co odróżnia HFNOT od innych urządzeń tlenoterapeutycznych jest możliwość samodzielnego dostosowania temperatury oraz wilgotności powietrza wprowadzanego do dróg oddechowych pacjenta. Ta funkcja zdecydowanie poprawia komfort chorego i zwiększa efektywność wentylacji. Aparaty HFNOT są wyposażone w systemy nagrzewające oraz nawilżacze powietrza. Wilgotność powietrza zostaje zwiększona do niemal 100%. Natomiast temperatura wtłaczanych gazów zazwyczaj utrzymuje się na poziomie około 37°C. Bardzo ważne jest, aby lekarz stale monitorował te parametry i w razie dyskomfortu pacjenta potrafił je regulować.