Kiedy lipcowe upały dają w kość ludzie próbują chronić się przed nimi na najróżniejsze sposoby. Jedni korzystają z wiatraków, inni z klimatyzacji, a jeszcze inni z tzw. klimatyzatorów ewaporacyjnych. Ostatnie z wymienionych urządzeń ochładza powietrze na zasadzie odparowywania wody. Prototypy klimatyzacji ewaporacyjnej sięgają już 3000 lat p.n.e, kiedy w starożytnym Egipcie oraz Persji, w celu obniżenia temperatury powietrza na oknach zawieszano zwilżony materiał, dzięki temu energia cieplna była zużywana do odparowania wody z tkaniny. Funkcjonowanie klimatyzatorów ewaporacyjnych bazuje na fakcie, że woda charakteryzuje się bardzo wysokim ciepłem parowania (2257 kJ/kg). Oznacza to, że potrzeba dużo energii do wyparowania niewielkich ilości wody.
Współczesne klimatyzatory ewaporacyjne składają się ze zbiornika na wodę, filtra oraz wentylatora. Woda ze zbiornika przepływa do filtra, do którego jednocześnie dostaje się ciepłe powietrze. Energia pochodząca z powietrza powoduje intensywne parowanie wody, co pozwala na obniżenie poziomu ciepła w powietrzu, a więc skutkuje ochłodzeniem pomieszczenia. Zjawisku temu towarzyszy przemiana izentalpowa, charakteryzująca się stałą entalpią (potencjałem termodynamicznym), polegająca na przekształcenie ciepła jawnego w tzw. ciepło utajone, czyli ilość energii cieplnej zużytej podczas przejścia fazowego (parowanie cieczy – wody).
Wyróżnia się trzy rodzaje klimatyzatorów ewaporacyjnych: bezpośrednie, pośrednie oraz hybrydowe. Klimatyzatory bezpośrednie działają w obiegu otwartym. Służą do obniżenia temperatury oraz podwyższenia wilgotności powietrza. W przypadku tego typu urządzenia ważne jest, aby powietrze było odprowadzane z pomieszczenia, w przeciwnym razie poziom wilgotności względnej może niebezpiecznie wzrosnąć. Klimatyzatory pośrednie funkcjonują w obiegu zamkniętym, występuje w nich podwójny przepływ powietrza – jeden służący do odparowania wody, a drugi do ochłodzenia pomieszczenia. Klimatyzacja pośrednia służy tylko do obniżania temperatury, bez zmiany wilgotności powietrza. Klimatyzatory hybrydowe charakteryzuje dodatkowe ochłodzenie pomieszczenia, ze względu na podwójną budowę – posiadającą cechy zarówno bezpośredniego, jak i pośredniego klimatyzatora.
Klimatyzatory ewaporacyjne są stosowane w miejscach, w których potrzebna jest naturalna wentylacja i chłodzenie powietrza. Są często używane w sklepach, magazynach, halach produkcyjnych, obiektach sportowych, restauracjach, biurach i innych miejscach, gdzie ważne jest zapewnienie przyjaznego dla człowieka środowiska.