W obliczu najnowszej filmowej premiery – „Oppenheimera” – warto przybliżyć postać tytułowego bohatera, dr Roberta Oppenheimera – ojca bomby atomowej oraz jego wpływ na technologię. Robert Oppenheimer był amerykańskim fizykiem teoretykiem, urodzonym 22 kwietnia 1904 roku. Uznawany jest za jednego z głównych naukowców zaangażowanych w projekt Manhattan, który doprowadził do stworzenia pierwszej bomby atomowej podczas II wojny światowej. Wpływ Oppenheimera na stworzenie bomby atomowej był ogromny, zarówno jako naukowca, jak i przywódcy zespołu naukowców pracujących nad projektem. W latach 40. XX wieku, kiedy świat był wciąż w konflikcie, prace nad skonstruowaniem bomby atomowej stanowiły kluczowy cel dla wielu państw, w tym USA.
W 1942 roku, J. Robert Oppenheimer został mianowany dyrektorem naukowym Projektu Manhattan, który był tajnym programem opracowywania bomby atomowej. Zespół naukowców pod jego kierownictwem skupił się na opracowaniu dwóch głównych typów bomb: jednej opartej na rozszczepieniu jąder uranu, a drugiej – plutonu. Wspólnie nazywano je bombami atomowymi.
W lipcu 1945 roku pierwsza udana detonacja bomby atomowej o nazwie „Trinity” miała miejsce w Alamogordo w stanie Nowy Meksyk. Była to próba techniczna przed użyciem prawdziwych bomb atomowych w działaniach wojennych. Najbardziej znanym i tragicznym wydarzeniem, w którym zostały użyte bomby atomowe zaprojektowane przez zespół Oppenheimera, było zrzucenie bomb na japońskie miasta Hiroshimę i Nagasaki w sierpniu 1945 roku. Te ataki spowodowały ogromne zniszczenia i śmierć dziesiątek tysięcy ludzi.
Bomba atomowa działa na zasadzie nuklearnego rozszczepienia. Jej głównym składnikiem jest materiał jądrowy, najczęściej izotopy uranu-235 lub plutonu-239. Proces rozszczepienia zachodzi, gdy do jąder tych materiałów wprowadza się neutrony. Po zderzeniu z jądrami, neutrony powodują ich rozpad na mniejsze jądra oraz emitują dodatkowe neutrony, które z kolei rozszczepiają kolejne jądra, wywołując reakcję łańcuchową. Podczas reakcji łańcuchowej wyzwalana jest ogromna ilość energii w postaci fotonów (promieniowania gamma) oraz ciepła. Ten gwałtowny proces powoduje ogromną eksplozję, charakteryzującą się niszczycielską siłą i emisją promieniowania.
Innym rodzajem broni jądrowej jest bomba termojądrowa, znana również jako wodorowa, działa poprzez łączenie jąder atomowych w reakcji termojądrowej. W pierwszej fazie, wybuch bomby generuje ogromne ciśnienie i temperaturę. W wyniku tego, jądra atomowe lekkich pierwiastków, tj. wodoru, łączą się, powodując fuzję jąder helu. Reakcja ta uwalnia ogromną ilość energii, wielokrotnie większą niż w przypadku bomby atomowej. Bomba termojądrowa jest najpotężniejszą bronią nuklearną, wykorzystując ciśnienie i temperaturę do osiągnięcia gigantycznej eksplozji, co stanowi poważne zagrożenie dla ludzkości i podkreśla potrzebę kontroli broni jądrowej.
Wybuch atomowy, czy z bomby atomowej czy termojądrowej, wywołuje ogromne zniszczenia i straty. Temperatura w epicentrum może osiągnąć dziesiątki milionów stopni Celsjusza, powodując zniszczenie budynków, wywołując pożary i emitując radioaktywne opady. Skutki dla ludzi to natychmiastowe straty oraz opóźnione efekty zdrowotne spowodowane promieniowaniem, a skażenie radioaktywne pozostaje zagrożeniem przez długie lata.